تکواژه شناسی : نوشته ای.ا.نایدا

رساله حاضر ترجمه فصل های 5-8 از کتاب "تکواژشناسی" اثر نایدا می باشد. از نظر وی طبقات ساختاری از طبقات صوری، زنجیری و توزیعی تشکیل شده اند. طبقات صوری صرفا از روی صورتهای واجی شان تعیین می گردند، در صورتیکه تعیین طبقات زنجیری و توزیعی از طریق شناسایی تکواژها انجام می گردد. مجموعه ای از صورتها که برخی از تشابهات واجی را نشان می دهد تشکیل یک طبقه صوری می دهد. طبقات صوری بوسیله مشخصه های اصلی واجی از قبیل نوع و تعداد هجا، توالی واجهای زنجیری، وقوع واجهای زنجیری معین، وقوع واجهای زبر زنجیری، مکث یا درنگ قابل تشخیص و تمایز می باشند. طبقات زنجیری شامل توالی تکواژهاست که در آن سازه های پیاپی متشابه از لحاظ ساختی متعلق به طبقات توزیعی مشابه بیرونی هستند. طبقه توزیعی درونی از مجموعه ای از صورتها تشکیل شده که همگی دارای تکواژ یکسان برای یکی از سازه های پیاپی باشند. اعضاء طبقه توزیعی درونی باید حداقل از دو تکواژ تشکیل شده باشند. هر طبقه توزیعی درونی (البته بجز در گفتار) دارای توزیع بیرونی است . مجموعه ای از صورتها که در محیطی مشابه واقع شود طبقه توزیعی بیرونی نام دارد. انواع آرایش توزیعی برحسب وقوع، طبقات زنجیری منفرد و طبقات زنجیری چندگانه توصیف می شوند. در طبقات زنجیری منفرد دو نوع توزیع اصلی وجود دارد. توزیع هایی که دارای وابسته اسمی و سازه های متوالی معین هستند و آنهائیکه در آنها چنین رابطه ای نیست . نوع دوم آرایش توزیعی شامل ترکیب هایی است که در آن تعداد اعضاء در هر رشته سازه پیاپی تقریبا یکسان است . زبانها از لحاظ تعداد و نوع طبقات ساختی با هم تفاوت بسیار دارند. در زبانهای اروپایی ما به طبقات ساختی متعددی که اقسام کلمه نامیده می شود عادت کرده ایم . این طبقات عبارت از اسمها، افعال، صفات ، قیود و ... هستند. اقسام کلمه گاه از روی ساخت داخلی شان و گاه از روی توزیع بیرونی شان تشخیص داده می شوند. مورد اول در باره زبان یونانی و لاتینی و در مورد دوم در باره زبان انگلیسی صدق می کند. در تحلیل و توصیف هر زبان دو روش اصلی برای دسترسی داده های آن زبان وجود دارد: 1) تک زبانی که در آن میانجی دیگری بین محقق و گویشور بکار نمی رود. 2) دو زبانی که در آن زبانهای میانجی وجود دارد. بیشتر کاوشگران روش تک زبانی را در یادگیری زبان ملیتهای منفرد بکار گرفته اند. پایان بخش این رساله بررسی روشهای تحلیلی است .